آیا ختنه می‌تواند از بیماری‌های مقاربتی پیشگیری کند؟ بیماری‌های مقاربتی و در صدر آن‌ها ایدز، جزو بیماری‌های پردردسر محسوب می‌شوند که می‌توانند زندگی و روابط افراد را دچار مشکل کنند. در سال‌های اخیر تحقیقات بسیاری برای درمان بیماری‌های مقاربتی مانند ایدز صورت گرفته است. اما اخیرا تحقیقاتی انجام شده که در طی آن‌ها مشخص شد ختنه می‌تواند از بیماری‌های مقاربتی پیشگیری کند. در این مقاله به نقش و تاثیر ختنه در پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی می‌پردازیم و به پاسخ پرسش‌های مهم در این زمینه خواهیم پرداخت.
تاثیر ختنه در پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی
سازمان بهداشت جهانی در یادداشتی به نام «ختنه راهی برای کاهش ابتلا به ایدز» تاکید کرده است که ختنه می‌تواند ساده‌ترین و بهترین راه ممکن برای پیشگیری از ابتلا به بیماری ایدز باشد. تاثیر ختنه در پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی اخیرا مورد مطالعه قرار گرفته است و در نهایت نتیجه حاصل شده این است که این عمل تا حدود 60 درصد می‌تواند ریسک ابتلا به بیماری ایدز را کاهش دهد. در بسیاری از کشورها ختنه به عنوان روشی برای جلوگیری از بیماری‌های مقاربتی پیشنهاد می‌شود.
ختنه چگونه از بیماری‌های مقاربتی پیشگیری می‌کند؟
معمولا نخستین سلولی که در جریان مبتلا شدن به ویروس HIV (ایدز) آلوده می‌شود، سلولی به نام «لانگرهانس» هستند. این سلول‌ها به مقدار زیادی در ناحیه پیش پوست وجود دارند. این سلول‌ها پس از آلوده شدن باعث انتقال ویروس ایدز به بدن می‌شوند. در عمل ختنه، با حذف این ناحیه، باعث کاهش احتمال آلوده شدن به ویروس ایدز می‌شود. همچنین تحقیق دیگری در دانشگاه ملبورن انجام شده است که نشان دهنده تاثیر ختنه در پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی است.
دانشمندان دانشگاه ملبورن اعلام کرده‌اند که سطح داخلى پوست اضافى روى دستگاه تناسلی مرد، نمی‌تواند از ورود باکترى جلوگیرى کند، این در حالى است که سطح خارجى آن که ضخیم‌تر و قوى‌تر است، قادر به دفع باکتری‌ها است. در نتیجه زمانی که به وسیله عمل ختنه این پوست اضافی برداشته شود، این ناحیه در برابر باکتری‌ها بسیار مقاوم‌تر خواهد شد. در سال‌های اخیر در 15 کشور آفریقای جنوبی و آفریقای شرقی، که بیشترین میزان ابتلا به ایدز را در گذشته داشته‌اند، از ختنه به عنوان روشی برای پیشگیری استفاده شده و نتایج مطلوبی نیز بدست آمده است.
تاثیر ختنه در پیشگیری از ایدز (ویروس HIV)
مرکز پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های آمریکا یک راهنمایی درباره ختنه مردان منتشر نموده است که در آن فواید ختنه ذکر شده است. در این راهنمایی، عنوان شده است که ختنه می‌تواند خطر انتقال ویروس HIV را تا حد زیادی کاهش دهد. همچنین براساس یک مطالعه بزرگ در آفریقا، مردانی که ختنه شده‌اند، تا ۶۰ درصد خطر انتقال ویروس HIV از طریق رابطه جنسی کاهش یافته است. ختنه با حذف پیش پوست، مقاومت پوست را در برابر التهاب و تولید محیط‌های مساعد برای ویروس کاهش می‌دهد. البته بررسی‌ها نشان می‌دهد که ختنه احتمال انتقال ویرود ایدز از مرد به زن را کاهش نمی‌دهد اما مردی که ختنه شده باشد، در رابطه با زنی که به HIV متبلا است، کمتر در خطر آلودگی قرارداد.
تاثیر ختنه در پیشگیری از ویروس HPV
ویروس HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی یکی از شایع‌ترین انواع بیماری‌های مقاربتی است که ممکن است به سرطان دستگاه تناسلی در مردان و زنان منجر شود. پژوهش‌ها نشان داده است که ختنه می‌تواند خطر ابتلا به این ویروس را تا 30 درصد کاهش دهد. دلیل اصلی این امر، حذف منبع پتانسیل التهابات و عفونت‌های مکرر در منطقه پیش پوست است. البته باید در نظر داشته باشید که ختنه به صورت کامل از ابتلا به این ویروس جلوگیری نمی‌کند. به همین دلیل باید از سایر روش‌های دیگر پیشگیری استفاده نمایید.
مزایای ختنه در پیشگیری از سایر بیماری‌ها
علاوه بر HIV و HPV، ختنه خطر ابتلا به برخی بیماری‌های دیگر مقاربتی نظیر سفیلیس و هرپس (تبخال تناسلی) نطقه‌ای را نیز کاهش می‌دهد. دلیل ابتلا به اکثر این بیماری‌ها، تجمع آلودگی و عفونت در پیش پوست یا همان پوست اضافی آلت تناسلی مردان است. ختنه با حذف منبع التهاب و عوفونت می‌تواند از این نوع بیماری‌ها پیشگری کرده و یا احتمال ابتلا به آن‌ها را به حد چشمگیری کاهش دهد. تحقیقات نشان داده است که ختنه احتمال ابتلا به تبخال تناسلی را تا 40 درصد کاهش می‌دهد. این نتایج موجب شده‌اند که عمل ختنه توسط پزشکان در بسیاری از کشورها به عنوان روشی برای رعایت بهتر بهداشت و جلوگیری از بیماری‌های مقاربتی پیشنهاد شود.
نتیجه‌گیری
ختنه می‌تواند به صورت موثری خطر انتقال بیماری‌های مقاربتی نظیر HIV و HPV را کاهش دهد. این تاثیر ناشی از حذف پیش پوست و بهبود بهداشت است. اگرچه ختنه به عنوان یک روش پیشگیرانه در برخی جوامع پزشکی توصیه می‌شود، اما نباید از اهمیت سایر روش‌های پیشگیری نظیر استفاده از کاندوم، واکسیناسیون و انجام آزمایش‌های منظم غافل شد. ختنه به دلیل کاهش احتمال بروز التهاب‌های پوستی و جلوگیری از تجمع عوامل عفونی در زیر پیش پوست، نقش موثری در کاهش خطر بیماری‌های مقاربتی دارد.
سوالات متداول
1. ختنه چگونه خطر انتقال HIV را کاهش می‌دهد؟
ختنه با حذف پیش پوست آلت تناسلی، احتمال ایجاد محیط‌های مرطوب و مستعد برای رشد ویروس HIV را کاهش می‌دهد. همچنین، ختنه خطر التهاب و عفونت‌های ثانویه را کم کرده و مقاومت پوست در برابر نفوذ ویروس را افزایش می‌دهد. در برخی از کشورهای آفریقایی ختنه به عنوان روشی برای جلوگیری از ابتلا به HIV استفاده می‌شود.
2. آیا ختنه می‌تواند خطر ابتلا به HPV را به طور کامل از بین ببرد؟
خیر، ختنه خطر ابتلا به HPV را کاهش می‌دهد اما به طور کامل آن را از بین نمی‌برد. ختنه صرفا با حذف شرایط ابتلا به این ویروس احتمال ابتلا به HPV را تاحدودی کاهش می‌دهد. اما باید بدانید که استفاده از واکسن HPV و رعایت رفتارهای جنسی ایمن نیز در پیشگیری از این ویروس موثر است.
3. آیا ختنه برای پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی کافی است؟
خیر، ختنه تنها یک ابزار پیشگیری است؛ اما به هیچ عنوان نباید به عنوان جایگزین برای سایر روش‌های پیشگیری در نظر گرفته شود. شما در کنار ختنه حتما باید از سایر روش‌های پیشگیری مانند استفاده از کاندوم یا آزمایش‌های منظم پزشکی نیز برای جلوگیری از بیماری‌های مقاربتی استفاده کنید.