ختنه یکی از مهم‌ترین تصمیماتی است که والدین با آن رو به رو هستند. برای انجام ختنه روش‌های مختلفی وجود دارد که هر کدام برای سنین خاصی مناسب است. همین موضوع ممکن است انتخاب روش درست را برای والدین سخت کند. ما در این مقاله به بررسی تمامی روش های ختنه نوزاد می‌پردازیم تا تصمیم گیری برای شما والدین عزیز راحت‌تر شود. این مقاله توسط دکتر عباس معین، متخصص ختنه نوزادان و کودکان، تایید شده است.
روش های ختنه
ختنه نوزاد می‌تواند به روش‌های مختلفی انجام شود. روش های ختنه عبارتند از ختنه به روش حلقه، جراحی (سنتی) و لیزر. هرکدام از این روش‌ها مزایا و معایب خود را دارند و مراحل انجام و مراقبت‌های بعد از ختنه در هر کدام متفاوت است. به همین دلیل برای تعیین بهترین روش ختنه نیاز است با تمامی آن‌ها آشنایی داشته باشید. همچنین مراجعه به یک متخصص ختنه حرفه‌ای با تجربه موفق در این زمینه به شما کمک خواهد کرد که بهترین روش را برای ختنه نوزاد خود انتخاب نمایید.
1. ختنه به روش حلقه (Plastibell)
ختنه به روش حلقه یکی از رایج‌ترین و مدرن‌ترین روش های ختنه برای نوزادان است. این روش به دلیل سادگی، سرعت بالا، خونریزی ناچیز و دوره نقاهت کوتاه توسط بسیاری از پزشکان توصیه میشود. در این تکنیک، یک حلقه پلاستیکی کوچک در اطراف پیشپوست قرار داده شده و با نخ مخصوص بسته میشود. به مرور زمان، پیشپوست خشک شده و می‌افتد. حلقه به عنوان یک محافظ عمل کرده و از تماس مستقیم با زخم جلوگیری می‌کند که باعث تسریع روند بهبودی میشود. در این روش نیازی به بخیه نیست و به همین دلیل بیشتر برای نوزادان زیر یک سال توصیه میشود.
مراحل انجام ختنه به روش حلقه
- پزشک در ابتدا یک جلسه مشاوره برای والدین برگزار می‌کند و در آن تمامی شرایط، جزئیات و مراحل عمل را بررسی می‌کند. همچنین وضعیت سلامتی نوزاد را به صورت کامل بررسی می‌کند.
- در مرحله بعد پزشک کودک را در وضعیت مناسب قرار داده و سپس با استفاده از بیحسی موضعی ناحیه مورد نظر را بی‌حس می‌کند تا نوزاد هیچ دردی را احساس نکند.
- پزشک یک حلقه پلاستیکی را روی آلت تناسلی و دور پیشپوست قرار می‌دهد.
- نخ جراحی مخصوص دور حلقه بسته میشود تا جریان خون به پوست اضافی متوقف شود. این عمل حدود 15 دقیقه به طول می‌انجامد.
مزایا ختنه به روش حلقه
- خونریزی بسیار کم یا ناچیز
- کوتاه‌تر بودن زمان عمل نسبت به روش سنتی
- عدم نیاز به بخیه مخصوصا برای نوزادان با ظرافت بدنی بالا
- بدون نیاز به پانسمان
- هزینه کمتر
معایب ختنه به روش حلقه
- نیاز به بررسی روزانه برای اطمینان از افتادن حلقه
- بازه سنی مشخص
- دوره نقاهت طولانی‌تر نسبت به روش جراحی
مراقبت‌های بعد از ختنه به روش حلقه
مراقبت های بعد از ختنه به روش حلقه شامل تمیز نگهداشتن محل ختنه، بررسی روزانه محل ختنه برای اطمینان از افتادن حلقه، عدم استفاده از پوشک و لباس‌های تنگ و مراجعه به پزشک پس از افتادن حلقه است. بعد از عمل پزشک توصیه می‌کند که محل ختنه را تمیز و خشک نگهدارید. شما می‌توانید با مشورت پزشک، ناحیه را به صورت روزانه با آب ولرم و تمیز کنید. همچنین بررسی کنید که حلقه افتاده است یا خیر؛ افتادن حلقه چیزی حدود 7 تا 10 روز طول می‌کشد. به هیچ عنوان به حلقه دست نزنید و آن را جا به جا نکنید. همچنین از پوشاندن پوشک و لباس‌های به نوزاد خودداری نمایید تا به حلقه فشار وارد نشود. همچنین بعد از افتادن حلقه به پزشک مراجعه نمایید تا شرایط نوزاد را بررسی نماید.
ختنه به روش جراحی (سنتی)
2. ختنه به روش جراحی سنتی (با تیغ جراحی)
یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین روش های ختنه است که در آن پزشک با استفاده از تیغ جراحی یا چاقوی مخصوص، پوست اضافی را برمی‌دارد. در این این عمل پزشک پس از اعمال موضعی بیحسی، پیشپوست را برش داده و بخیه می‌زند. این روش یکی از مطمئن‌ترین روش های ختنه است که به دلیل سادگی، امنیت و قابلیت دسترسی بالا از محبوبیت زیادی برخوردار است. مزیت اصلی این روش، امکان انجام آن در هر سنی است. همچنین تجهیزات مورد نیاز آن بسیار ساده و در دسترس است؛ اما در مقابل، به دلیل نیاز به بخیه و پانسمان، ممکن است مدت زمان بیشتری برای بهبودی نیاز باشد.
مراحل انجام روش سنتی
- در ابتدا پزشک با والدین صحبت نموده و تمامی جوانب و مراحل عمل را به صورت کامل برای آن‌ها توضیح می‌دهد.
- سپس بیحسی یا به صورت موضعی یا از طریق تزریق ماده بیحسی به اطراف ناحیه مورد نظر انجام میشود.
- پزشک پوست ختنه‌گاه را اندازه‌گیری کرده و برش مناسب را مشخص می‌کند.
- برش با چاقو یا تیغ جراحی انجام میشود. پزشک در انتها با استفاده از بخیههای قابل جذب برش‌ها را به خوبی میبندد تا از خونریزی جلوگیری شود.
- پس از اتمام عمل نیز پزشک مراقبت های پس از ختنه (مانند نحوه تعویض پانسمان) را به صورت کامل برای والدین شرح می‌دهد.
مزایا ختنه به روش جراحی سنتی
- کم‌هزینه
- مطمئن‌ترین روش ختنه
- نتایج قابل پیشبینی
- دوره نقاهت بسیار کوتاه
- تجهیزات مورد نیاز بسیار ساده و در دسترس
- شرایط مناسب برای سنین بالای یک سال
- عدم نگرانی از خونریزی بعد از ختنه
معایب ختنه به روش جراحی سنتی
- نیاز به بخیه
- هزینه بیشتر نسبت به روش حلقه
- نیاز به پانسمان
- مدت زمان طولانی‌تر عمل نسبت به روش حلقه
مراقبت‌های بعد از ختنه به روش جراحی
پس از جراحی، والدین باید به مراقبت‌های بعد از ختنه توجه ویژه‌ای داشته باشند. پزشک معمولا توصیه می‌کند محل ختنه را به صورت روزانه با آب و صابون ملایم شستشو داده و به آرامی خشک نمایید. پانسمان را باید طبق دستور پزشک تعویض نمایید. همچنین لباس کودک باید راحت و آزاد باشد تا از تحریک ناحیه ختنه جلوگیری شود.
3. ختنه به روش لیزر
ختنه با لیزر درواقع یکی از روش های ختنه پیشرفته است. در این روش عمل بریدن پوست آلت با استفاده از دستگاهی به نام کوترفرکانسی انجام میشود که به اشتباه لیزر نامیده میشود. ختنه به روش لیزر دارای کمترین میزان خونریزی بوده و سرعت بهبودی بسیار بالایی برخوردار است. با این حال، هزینه این روش نسبت به سایر روش‌ها بیشتر است و در برخی مناطق دسترسی به آن محدود است. البته شاید برای تمامی کودکان امکان استفاده از این روش وجود نداشته باشد و مختصص کودکان با توجه به شرایط بدنی نوزاد و سن او تشخیص می‌دهد که امکان ختنه با لیزر وجود دارد یا خیر. برای آشنایی بیشتر با این روش و شرایط آن به مقاله ختنه به روش لیزر مراجعه نمایید.
مراحل انجام ختنه به روش لیزر
- ابتدا به صورت کامل و دقیق پزشک کودک را معاینه نموده و از سلامت او اطمینان حاصل می‌نماید. همچین در مورد نحوه انجام عمل و فرآیند به والدین توضیحات کاملی را ارائه می‌کند.
- سپس پزشک مختصص ختنه با استفاده کرم موضعی یا تزریق، ناحیه مورد نظر را بی‌حس می‌کند تا کودک در طی عمل هیچ دردی را احساس نکند.
- پزشک پس از بیحسی، با استفاده از دستگاه کوتر (لیزر)، پوست را به دقت برش می‌دهد. دستگاه کوتر با ایجاد حرارت، لبههای زخم را میسوزاند تا خونریزی متوقف و به حداقل برسد.
- فرایند عمل نهایتا 20 دقیقه طول می‌کشد؛ پس از اتمام عمل دکتر ناحیه ختنه شده را با استفاده از یک پانسمان مناسب می‌پوشاند. در نهایت، پزشک دستورالعمل‌ها و مراقبت‌های بعد از ختنه را به والدین توضیح خواهد داد.
مزایا ختنه به روش لیزر
- سرعت بیشتر در مقایسه با جراحی
- بدون خونریزی و درد
- بدون نیاز به پانسمان
- دوره نقاهت کوتاه
- عدم نیاز به بخیه
معایب ختنه به روش لیزر
- هزینه بیشتر نسبت به روش سنتی
- دسترسی محدود به لوازم مورد نیاز
مراقبت های بعد از ختنه
مراقبت‌های بعد از ختنه به روش لیزر
بعد از ختنه به روش لیزر باید ناحیه جراحی شده را تمیز و خشک نگهدارید. به طور معمول پزشک توصیه می‌کند که ناحیه ختنه را با آب ولرم شسته و به آرامی خشک نمایید. معمولا این عمل نیازی به پانسمان ندارد؛ اما برخی مواقع ممکن است با تشخیص دکتر محل ختنه پانسمان شود. این پانسمان باید طبق دستور پزشک عوض شود. یک یا دو هفته بعد به پزشک مراجعه نمایید تا روند بهبودی را بررسی کند.
مقایسه روش های ختنه
| روش | مزایا | معایب |
| جراحی سنتی | کم‌هزینه
نتایج قابل پیشبینی مطمئن‌ترین روش ختنه دوره نقاهت بسیار کوتاه بدون خونریزی بعد از ختنه شرایط مناسب برای سنین بالای یک سال تجهیزات مورد نیاز بسیار ساده و در دسترس |
نیاز به بخیه
نیاز به پانسمان هزینه بیشتر نسبت به روش حلقه مدت زمان طولانی‌تر عمل نسبت به روش حلقه |
| حلقه (Plastibell) | بدون نیاز به پانسمان
خونریزی بسیار کم یا ناچیز هزینه کمتر نسبت به روش جراحی کوتاه‌تر بودن زمان عمل نسبت به روش سنتی عدم نیاز به بخیه مخصوصا برای نوزادان با ظرافت بدنی بالا |
بازه سنی مشخص
دوره نقاهت طولانی‌تر نسبت به روش جراحی نیاز به بررسی روزانه برای اطمینان از افتادن حلقه |
| لیزر | سرعت بیشتر در مقایسه با جراحی
بدون خونریزی و درد بدون نیاز به پانسمان دوره نقاهت کوتاه عدم نیاز به بخیه |
هزینه بیشتر نسبت به روش سنتی
دسترسی محدود به لوازم مورد نیاز |
برای مقایسه کامل‌تر این روش‌های می‌توانید به مقاله مقایسه ختنه به روش حلقه با روش جراحی مراجعه نمایید.
انتخاب بهترین متخصص و مرکز ختنه
انتخاب بهترین پزشک متخصص ختنه یکی از مواردی است که به تجربه بهتر شما از عمل ختنه فرزندتان کمک می‌کند. با اینکه ختنه عملی است که در مدت زمان کوتاهی انجام میشود، اما در صورت انجام نادرست می‌تواند موجب عوارض مختلفی شود. به همین دلیل پیش از انتخاب دکتر و مختصص ختنه باید به تجربه، مهارت و دانش او توجه کنید. پزشک متخصص ختنه باید دارای مدرک معتبر، تخصص در جراحی اطفال یا اورولوژی و تجربه فعالیت موفق در این زمینه باشد. همچنین، توانایی پاسخگویی به والدین و توضیح مراحل عمل، نشانه حرفه‌ای بودن متخصص ختنه است. ارائه راهنمایی‌های دقیق و توضیح کامل مراحل مراقبت‌های پس از ختنه نیز ضروری است.
محیط انجام عمل نیز باید بهداشتی و مجهز باشد و تمامی امکانات لازم برای این عمل را داشته باشد. تمامی وسایلی که در طی عمل استفاده می‌شوند باید به صورت کامل و با استفاده از دستگاه‌های مخصوص استریل شوند؛ زیرا این وسایل به صورت مستقیم با پوست و خون فرزند شما در تماس هستند و عدم رعایت بهداشت می‌تواند باعث ایجاد مشکل در آینده شود. رعایت تمامی این موارد در زمان انتخاب متخصص و مرکز ختنه نه‌تنها سلامت و زیبایی کودک را تضمین می‌کند، بلکه باعث آرامش والدین و کاهش استرس آن‌ها میشود.
بهترین زمان برای ختنه
حال که در مورد بهترین روش های ختنه و انتخاب بهترین مختصص و مرکز ختنه صحبت نمودیم، زمان آن است که بهترین زمان برای ختنه را نیز بررسی کنیم. بر اساس مطالعات و همچنین توصیه مختصصین، بهترین زمان برای ختنه در بازه زمانی 20 روزگی تا 50 روزگی است. در این سن وزن نوزاد به حد مناسب رسیده و همچنین اگر بیماری زمینه‌ای داشته باشد آشکار میشود. البته اگر سن فرزند شما از این بازه گذشته است جای نگرانی نیست ما در یک مقاله دیگر به صورت کامل این موضوع را بررسی نموده‌ایم.
برای مطالعه می‌توانید به مقاله بهترین زمان برای ختنه نوزاد مراجعه نمایید.
سوالات متداول
1. روش های ختنه نوزاد کدامند؟
سه روش اصلی برای ختنه نوزاد وجود دارد: روش حلقه (Plastibell)، روش جراحی (سنتی) و روش لیزر
2. کدام روش برای فرزند شما بهتر است؟
بسته به سن فرزند شما و شرایط بدنی او، متخصص ختنه یکی از روش های ختنه را توصیه می‌کند. اگر سن فرزند شما زیر یک سال باشد، توصیه متخصصان روش حلقه است. برای بالای یک سال روش‌های جراحی سنتی و لیزر پیشنهاد می‌شوند.
3. روش ختنه به روش حلقه چگونه انجام میشود؟
در این روش، پس از مشاوره و بیحسی موضعی، یک حلقه پلاستیکی کوچک در اطراف پیشپوست قرار داده شده و با نخ مخصوص بسته میشود. با گذشت زمان، پیشپوست خشک شده و از بین میرود. از مزایای این روش میتوان به خونریزی ناچیز، زمان عمل کوتاه، عدم نیاز به بخیه، عدم نیاز به پانسمان و هزینه کمتر اشاره نمود.
4. روش ختنه سنتی چگونه انجام میشود؟
در این روش، پس از مشاوره و اعمال بیحسی موضعی، پزشک با استفاده از تیغ جراحی پیشپوست را برش داده و سپس با بخیههای قابل جذب محل برش را میبندد. این روش به دلیل سادگی و امنیت بالا در هر سنی قابل اجراست.
5. روش ختنه به روش لیزر چگونه انجام میشود؟
در این روش، پس از بیحسی موضعی، پزشک با استفاده از دستگاه کوتر (که به اشتباه لیزر نامیده میشود) پوست را به دقت برش داده و لبههای زخم را با ایجاد حرارت میسوزاند تا خونریزی به حداقل برسد. عدم خونریزی، سرعت عمل بالا، عدم نیاز به بخیه یا پانسمان و دوره نقاهت کوتاه از مزایای این روش است.
6. چه عواملی در انتخاب روش مناسب ختنه برای نوزاد تأثیرگذار هستند؟
عوامل موثر شامل سن نوزاد، وضعیت سلامت او، تجربه پزشک، هزینههای مربوطه، مزایا و معایب هر روش و شرایط خاص نوزاد میباشد.
نتیجه‌گیری
ختنه نوزاد یک تصمیم مهم است که باید با دقت و آگاهی انجام شود. روش های ختنه شامل حلقه، جراحی و لیزر هستند که هر روش دارای مزایا و معایب خاص خود است؛ والدین باید با مشورت پزشک، بهترین روش را برای نوزاد خود انتخاب کنند. مراقبت صحیح پس از عمل نقش مهمی در کاهش عوارض و تسریع بهبودی دارد. در نهایت، انتخاب یک پزشک ماهر و رعایت توصیه‌های پزشکی می‌تواند تجربه‌ای امن و کم‌دردسر را برای نوزاد و خانواده‌اش به همراه داشته باشد. اگر شما نیز تجربه ختنه فرزند خود با یکی از روش‌های ذکر شده را دارید، لطفا آن را با ما و سایر خوانندگان این مقاله به اشتراک بگذارید.