در بیشتر مواقع زردی نیازی به درمان ندارد ، اما اگر سطح بیلی روبین بالاتر از حد طبیعی برای نوزادان باشد ، درمان زردی نوزاد باید آغاز شود.
زردی خفیف معمولاً با بالغ شدن کبد نوزاد به خودی خود برطرف می شود. تغذیه مکرر (بین ۸ تا ۱۲ بار در روز) به نوزادان کمک می کند تا بیلی روبین را از بدن خود دفع کنند.
راه های درمان زردی نوزادان
فتوتراپی یک روش متداول و بسیار موثر در درمان است که از نور با طول موج مخصوص برای تجزیه بیلی روبین در بدن نوزاد استفاده می شود. در فتوتراپی ، نوزاد زیر نور طیف مخصوص قرار می گیرد در حالی که فقط پوشک و چشم بند مخصوص دارد. دستگاه زردی نوزاد نام وسیله ای است که این کار را انجام میدهد.
پوست، نور را جذب می‌کند و نور بیلی روبین را می شکند تا بدن کودک بتواند به راحتی آن را از طریق ادرار یا مدفوع دفع نماید. فتوتراپی بنا به صلاحدید پزشک بر حسب شرایط نوزاد می‌تواند در منزل یا بیمارستان انجام شود. اگرچه فتوتراپی برای درمان زردی نوزاد معمولاً مؤثر است ، اما اگر یک کودک مبتلا به زردی شدید باشد و با فتوتراپی ، میزان بیلی‌روبین او همچنان افزایش یابد ، بنا به صلاحدید پزشک متخصص نوزادان وکودکان ممکن است تعویض خون یا تزریق IVIG انجام شود. یکی دیگر از راه های درمان می‌تواند درمان های دارویی باشد و در صورتی که بیماری زمینه ای علت زردی نوزاد باشد باید بیماری درمان شود.
تشخیص اولیه زردی نوزاد
برای بررسی زردی نوزاد ، به آرامی روی پیشانی یا بینی کودک فشار دهید. اگر در جایی که فشار داده اید پوست زرد به نظر می رسد ، احتمالاً کودک شما زردی دارد. اگر کودک شما زردی ندارد ، رنگ پوست باید برای لحظه ای کمی روشن تر از رنگ طبیعی آن باشد.
یکی دیگر از راه های تشخیص زردی نوزاد این است که کودک خود را در شرایط نوری مناسب ، ترجیحاً در نور طبیعی روز معاینه کنید. اکثر بیمارستان ها سیاست بررسی زردی نوزادان قبل از ترخیص را دارند.
کودک شما باید از نظر زردی بین روز سوم و هفتم پس از تولد ، زمانی که سطح بیلی روبین به اوج می رسد ، معاینه شود. اگر کودک شما زودتر از ۷۲ ساعت پس از تولد ترخیص شد ، قرار ملاقات بعدی را برای بررسی زردی در طی یک روز پس از ترخیص قرار دهید.
نشانه های اصلی زردی نوزاد
علائم یا نشانه های زیر ممکن است زردی شدید یا عوارض ناشی از بیلی روبین اضافی را نشان دهد. اگر:
- پوست نوزاد شما زردتر می شود
- پوست شکم ، بازوها یا پاهای نوزاد شما زرد به نظر می رسد
- سفیدی چشم نوزاد شما زرد به نظر می رسد
- نوزاد شما بی حال یا بیمار به نظر می رسد یا بیدار کردنش دشوار است
- نوزاد شما وزن اضافه نمی کند یا تغذیه ضعیفی دارد
- نوزاد شما گریه های شدید می کند
- نوزاد شما علائم یا نشانه دیگری را نشان می دهد که شما را نگران کند
راههای خانگی درمان زردی نوزادان
اگر کودک شما دارای زردی است ، شما نقش مهمی در درمان زردی نوزادتان می توانید داشته باشید:
- پوست کودکتان را دو بار در روز به دقت نگاه کنید تا مطمئن شوید که رنگ پوست او به حالت طبیعی بازگشته است. برای این کار به آرامی انگشت خود را به پیشانی ، بینی یا سینه‌ی کودکتان فشار دهید و وقتی‌که انگشت خود را برمی‌دارید ، رنگ پوست را ببینید که زرد یا سفید است. اگر پوست کودک شما تیره است ، به قسمت سفیدی چشم نگاه کنید.
- هر آزمایش پیگیری که پزشک توصیه می کند را انجام دهید.
- بهترین کار برای کاهش زردی در نوزاد این است که مطمئن شوید کودک شما به اندازه کافی شیر می خورد. زیرا با افزایش حرکات روده و کارکرد کلیه ها (تکرر ادرار و دفع مدفوع) بیلی روبین اضافی دفع می شود.
- در صورت تغذیه با شیر مادر ، نوزادتان را حدود هشت تا دوازده بار در هر ۲۴ ساعت شیر دهید. اگر کودکتان با شیرخشک تغذیه می شود حدود شش تا ده وعده در ۲۴ ساعت به او شیر دهید. اگر اطمینان ندارید که کودکتان به اندازه‌ی کافی شیر دریافت می کند ، از پزشک ، پرستار یا مشاور تغذیه کمک بخواهید.
سریعترین راه درمان زردی نوزادان
- فتوتراپی : در این روش درمان زردی نوزاد را زیر لامپهای مخصوص گذاشته که باعث شده ساختار مولکول های بیلی روبین تغییر کرده و از طریق ادرار و مدفوع دفع شود.
- ایمنو گلوبولین وریدی : یکی از دلایل زردی نوزاد تفاوت گروه خون مادر و نوزاد است. آنتی بادی که نوزاد از مادر می گیرد باعث تجزیه شدن گلبول قرمز شده با تزریق ایمنو گلوبولین به نوزاد سطح آنتی بادی کم شده و باعث کاهش زردی می شود.
- تعویض خون : تاخیر والدین در مراجعه به پزشک باعث بالا رفتن زیاد زردی نوزاد می‌شود که یکی از راه های درمان زردی نوزاد می‌تواند تعویض خون نوزاد باشد.
- تجویز دارو : بنا به صلاحدید پزشک متخصص نوزادان
- تغذیه مکرر نوزاد با شیر مادر : که باعث افزایش کارکرد دستگاه گوارش نوزاد شده و در نتیجه بیلی روبین زودتر دفع می شود.
- استفاده از شیرخشک : در کنار شیر مادر بنا بر صلاحدید پزشک متخصص کودکان
راه های درمان زردی نوزاد
برای استفاده دستگاه زردی نوزاد که از سریع ترین راه های درمان زردی نوزاد است، می توانید از کلینیک دکتر عباس معین متخصص کودکان و نوزادان اقدام به اجاره دستگاه زردی نوزاد (دستگاه فتوتراپی) نمایید. جهت این کار تنها کافیست از طریق خطوط ارتباطی زیر تماس حاصل فرمائید.
نکاتی که باید در مورد درمان زردی نوزاد بدانید
- اگر نوزاد شما زودرس است و یا تنها با شیر مادر تغذیه می شود، ممکن است آزردی تا ۲ هفته طول بکشد . در صورتی که این مشکل مدت زمان بیشتری طول بکشد ممکن است توصیه می شود که مشکلات زمینه ای بررسی شوند.
- اکثر نوزادان مبتلا به زردی به درمان خاصی نیاز ندارند ، زیرا سطح بیلی روبین خون آنها کم است. زردی این نوزادان معمولا در عرض ۱۰ تا ۱۴ روز بهبود می یابد و به کودک آسیبی نمی رسد. اگر به درمان فوری زردی نوزاد نیازی نباشد ، باید نوزاد را به طور منظم با شیر مادر و یا شیشه شیر تغذیه کرد.
- اگر کودک شما دچار زردی است و روز به روز بدتر می شود و یا زردی او بعد از ۲ هفته ناپدید نمی شود فورا به پزشک اطفال مراجعه کنید. تا ارزیابی های لازم را انجام دهند و سپس روش درمانی را انتخاب کنند.
فتوتراپی یا نور درمانی در درمان فوری زردی نوزاد
فتوتراپی یا نور درمانی شایع ترین روش درمان زردی نوزاد است. فتوتراپی بیلی روبین را در پوست کودک به یک ماده شیمیایی بی ضرر تبدیل می کند. کودک ممکن است در زیر یک لامپ ویژه ای که نوری در طیف خاص ساطع می کند قرار بگیرد. نور شکل و ساختار مولکول های بیلی روبین را به گونه ای تغییر می دهد که به وسیله ادرار و مدفوع دفع شوند. در طول درمان ، باید کودک از یک پوشک و محافظ چشم استفاده کند. برای جلوگیری از کم آبی و افزایش دفع بیلی روبین ، کودک شما هر سه تا چهار ساعت نیاز به تغذیه دارد.
فتوتراپی معمولا درمان اولیه است ، اما در موارد بسیار شدید که درمان فوری زردی نوزاد موثر واقع نشده باشد ، ممکن است که تعویض خون نیاز باشد. این روش شامل بارگیری مکرر مقداری خون و تعویض آن با خون اهدایی است، به این ترتیب آنتی بادی و بیلی روبین رقیق می شود. این شیوه در بخش مراقبت های ویژه نوزادان انجام می گیرد.
راههای خانگی درمان زردی نوزادان
اگر کودک شما دارای زردی است ، شما نقش مهمی در درمان زردی نوزادتان می توانید داشته باشید:
- پوست کودکتان را دو بار در روز به دقت نگاه کنید تا مطمئن شوید که رنگ پوست او به حالت طبیعی بازگشته است. برای این کار به آرامی انگشت خود را به پیشانی ، بینی یا سینه‌ی کودکتان فشار دهید و وقتی‌که انگشت خود را برمی‌دارید ، رنگ پوست را ببینید که زرد یا سفید است. اگر پوست کودک شما تیره است ، به قسمت سفیدی چشم نگاه کنید.
- هر آزمایش پیگیری که پزشک توصیه می کند را انجام دهید.
- بهترین کار برای کاهش زردی در نوزاد این است که مطمئن شوید کودک شما به اندازه کافی شیر می خورد. زیرا با افزایش حرکات روده و کارکرد کلیه ها (تکرر ادرار و دفع مدفوع) بیلی روبین اضافی دفع می شود.
- در صورت تغذیه با شیر مادر ، نوزادتان را حدود هشت تا دوازده بار در هر ۲۴ ساعت شیر دهید. اگر کودکتان با شیرخشک تغذیه می شود حدود شش تا ده وعده در ۲۴ ساعت به او شیر دهید. اگر اطمینان ندارید که کودکتان به اندازه‌ی کافی شیر دریافت می کند ، از پزشک ، پرستار یا مشاور تغذیه کمک بخواهید.
درمان زردی نوزاد چقدر طول می کشد؟
به طور معمول علائم زردی معمولاً دو الی سه روز بعد از تولد ایجاد می شود. غالباً تا رسیدن نوزاد به دو هفتگی درمان می شود. اما زردی بعضی از نوزادان بیش از دو هفته طول میکشد که نیاز به درمان زردی نوزاد و بررسی های خاص خود را دارد.