زردی نوزاد
دی ۲۶, ۱۴۰۱ ۱۴۰۳-۰۳-۱۶ ۱۱:۰۹زردی نوزاد
زردی نوزاد چیست؟
بالا رفتن سطح بیلی روبین در خون موجب زرد شدن پوست میشود. در دوران حاملگی کبد مادر بیلی روبین جنین را دفع می کند اما بعد از تولد مدت زمانی طول میکشد تا کبد نوزاد فعالیت خود را شروع کرده و بیلی روبین را دفع کند در نتیجه بیلی روبین در خون نوزاد بالا رفته و زیر پوست و سفیدی چشم رسوب کرده و باعث زردی می شود .
بیلی روبین رنگدانه ای زرد است که هنگام تجزیه طبیعی سلول های قرمز خون ایجاد می شود. بسیار مهم است بدانید که بیتوجهی به زردی در نوزاد ممکن است خطرناک باشد، چراکه اگر سطح بیلیروبین خون بالا باقی بماند و درمان نشود، باعث آسیب مغزی به نام “کرن ایکتروس” میشود که مشکلات جدی مادامالعمری مانند ناشنوایی، عقبماندگی ذهنی یا فلج مغزی را بهدنبال دارد.
در اکثر موارد ، زردی نوزاد تازه متولد شده با رشد کبد کودک و شروع تغذیه ، خود به خود از بین می رود. در بیشتر موارد ، زردی طی ۲ تا ۳ هفته از بین می رود. زردی که بیش از ۳ هفته ادامه یابد ممکن است علامت یک بیماری زمینه ای باشد و باید تحت نظر پزشک بررسی شود.
علت زردی نوزاد
نوزادانی که بیشترین خطر ابتلا به زردی نوزاد را دارند شامل گروه های زیر هستند:
- نوزادان نارس (نوزادانی که قبل از هفته ۳۷ بارداری متولد شده اند).
- نوزادانی که به اندازه کافی شیر مادر یا شیرخشک دریافت نمی کنند یا به این دلیل که مشکل در تغذیه دارند یا به دلیل اینکه شیر مادر هنوز آماده ترشح نشده است.
- نوزادانی که گروه خونی آنها با گروه خونی مادرشان سازگار نیست.
- نوزادی که گروه خونی وی با مادرش سازگار نیست ، ممکن است دچار انباشت آنتی بادی هایی شود که می توانند گلبول های قرمز خون را از بین ببرند و باعث افزایش ناگهانی سطح بیلی روبین شوند.
سایر دلایل زردی نوزادان
- خونریزی های داخلی یا زیرپوستی
- مشکلات کبدی
- عفونت
- کمبود آنزیم g6pd یا فاویسم
- ناهنجاری در گلبول های قرمز کودک
- کم کاری تیروئید و …
در موارد زیر احتمال ابتلا به زردی در نوزادان بیشتر است:
- خواهر یا برادری دارد که در دورهی نوزادی دارای زردی بوده است
- در هنگام تولد خونریزی داشته است (گلبول های قرمز شکسته میشوند و بیلیروبین بهعنوان یک محصول جانبی تولید میشود)
- زودتر از زمان تعیینشده متولد شدهاند (کبد نابالغ آنها ممکن است قادر به مقابله با سطوح بیلیروبین نباشد)
- متولد شرق آسیا هستند
- یک اختلال ژنتیکی خاص (مانند سندرم گیلبرت، نقصهای غشایی گلبول قرمز ارثی، گالاکتوزمی یا اختلال متابولیک ارثی) دارند
- بیماری خاصی مثل فیبروزکیستیک یا کمکاری تیروئید دارند
- ناسازگاری در RH و نوع خون مادر و نوزاد با هم وجود داشته باشد
زمان مراجعه به پزشک
نوزادان معمولا ۲۴ ساعت بعد از ترخیص بیمارستان باید به متخصص کودکان و نوزادان جهت کنترل زردی مراجعه کنند.
برخی از علائم همراه زردی که باید پس از مشاهده آن ها بلافاصله به پزشک مراجعه شود بیان شده است
- گریه های طولانی و بی دلیل نوزاد
- تب بالای ۳۸ درجه بدن نوزاد
- آشفتگی و ناخوشی نوزاد
- رخوت و سستی غیرعادی نوزاد
- گسترش زردی در بدن نوزاد
- بی اشتهایی
تشخیص زردی نوزاد
زردی پوست صورت نوزاد بیانگر این است که نوزاد به زردی و یا یرقان مبتلا است اما برای تعیین شدت بیماری انجام آزمایش های بیشتری نیاز است.
آزمایشات تشخیص زردی فقط اندازه گیری بیلیروبین نیست بلکه ممکن است نیاز به آزمایشات تکمیلی دیگری باشد،که بنا به صلاحدید پزشک درخواست خواهد شد.
آیا شیر مادر سبب زردی میشود؟
تغذیه با شیر مادر باعث ایجاد زردی نمیشود، اما زردی بیشتر در نوزادانی رخ میدهد که از شیر مادر تغذیه میکنند. بعضی از نوزادان در چند هفتهی اول بعد از تولد دچار زردی به نام “زردی شیر مادر” میشوند. این مسئله معمولاً در حدود ۱۰ تا ۱۴ روزگی ایجاد میشود. کودک شما ممکن است بهخوبی شیر بخورد و وزن طبیعی داشته باشد، اما بعضی مواد در شیر مادر وجود داشته که با توانایی کبد نوزاد برای دفع بیلیروبین تداخل دارند. این مسئله اغلب همراه با زردی فیزیولوژیک اتفاق میافتد و میتواند برای چندین هفته یا حتی چند ماه ادامه یابد.
زردی شیر مادر در نوزادانی که فقط از شیر مادر تغذیه میکنند بسیار معمول است اما بهطور کلی برای نوزادتان خطرناک نمیباشد. اگر میزان بیلیروبین نوزاد شما بیش از حد بالا باشد، پزشک ممکن است توصیه کند که برای یک یا دو روز شیردهی را متوقف کنید. شما میتوانید با دوشیدن پستانها به حفظ شیر در طول این زمان کمک کنید و هنگامی که سطح بیلیروبین کاهش یافت، دوباره شیردهی را آغاز نمایید.
دکتر عباس معین – متخصص اطفال
بهترین متخصص درمان زردی نوزادان در کلینیک با امکانات کامل بهداشتی درمانی
کلینیک تخصصی یاهوسلامت
دکتر عباس معین متخصص نوزادان و کودکان با ۲۲ سال سابقه در زمینه پزشکی اطفال مدیر کلینیک یاهوسلامت می باشند. تست زردی و سپس درمان زردی در این کلینیک انجام می شود و اجاره دستگاه زردی نوزاد در منزل نیز از این کلینیک امکان پذیر است.